Aile şirketleri hem pratikte hem de literatürdeki en zor konulardan biridir. Üçüncü nesile başarılı devrin dünya istatistiklerinde %6-10 civarında olduğu ve Japon şirketleri ile köklü Avrupa şirketlerinin kıyasla daha başarılı devir yaptığı görülmektedir. Japon Kongo Gumi şirketi 578 yılından bu yana hayatını sürdürmüş ama 2006 yılında daha büyük bir grubun parçası olmuştur. Bu açıdan başarılı şirketlerin ortak özellikleri ana işe odaklanmak, değerler ve gelenek ve kurumsal yönetim ilkeleri şeklinde özetlenebilir.
Aile ve aile şirketlerinin yönetimi ve başarısı için birçok unsur bulunmaktadır. Bu yazıda ise sadece diğer nesile başarı ile devir konusuna odaklanırsak karşımıza karmaşık konular çıkmaktadır. Ancak, konuları metodolojik olarak bir sistem dahilinde ele almak hem karmaşıklığı gidermeyi hem de arzu edilen düzene ulaşmayı sağlar. İlkeler ve geleceğe yönelik ilham birliği olması, vizyon ve stratejilerde hem fikir olmak, haleflerin seçimi ve yönlendirilmesinin yapılması, aile-hissedar-direktör ilişkisine göre kurumsal yönetimin tesisi ve transferin aşamalarının planlanması gibi uygulamalar gereklidir. Bu açıdan Aile Konseyi’nin çalışması, liyakat ve beceriye göre hareket etme, dengeleri korumak, şeffaflık, iyi iletişim ve tecrübeye dayalı yaklaşımlar sergilemek faydalı olacaktır. Tüm bunları bir uyum içinde yürütebilmek ve objektiflik sağlamak için üçüncü taraf uzman bir kurumdan hizmet alımı da yapılabilir.
Geleceği planlamak insanın özünde olan bir olgudur, aileler sadece işin veya şirketin geleceğini değil aynı zamanda aile bireylerinin geleceğini de gözeterek hareket etmek durumundadır. Burada aile üyeliği, hissedar, direktör, çalışan şapkalarının tek bir bireyin kafasında karışıklığı yol açmaması elzemdir. Aksi takdirde yukarıda anlatılan yaklaşımı sağlıklı şekilde uygulamak zor olur, verim düşer. Roller ve şapkalarımızın farkını iyi anlamak ve yerine göre davranmayı becermek bile aile şirketinin kültürü açısından çok önemlidir.
Sonuçta her şey insandan başlar. Devir planınızı sağlıklı bir şekilde yaparak stresinizden uzaklaşabilir ve vizyonunuz için daha motive çalışabilirsiniz.
Dr. Bilinç Dolmacı
Comments