Covid-19 krizi ile dünya, kaplumbağa hızı ile gönülsüzce tartışmakta olduğu sorunlarımızı bir anda yüzümüze çarptı.
Ülkeler üstü yapılardaki işbirlik-siz-ler, göstermelik toplantı ve raporlar, sesi cılız kalmış bir kısım idealist bilim insanı, sorunları çözmekte gösterdiğimiz başarısızlık, dünya vatandaşı olamayışımız, entelektüel konuşmalar arkasında bilinçaltından sergilediğimiz ilkel refleksler ve en önemlisi yeniyi ve daha iyiyi yaratma konusundaki yaratıcılığımızı ve aklımızı bir kenarda bırakmış olmamız…
Bunlar belki mikro dünyamızda bizlere konfor alanı sağlamış olabilir, ama içinde bulunduğumuz genel çevrenin konforu her açıdan kötüleşmiştir.
Etrafı pislik dolu bir kafes içindeki altın mı istediğimiz?
Çünkü, tekrar tekrar söylediğim gibi; kendimiz iyi olmaya çalıştıkça içten kırılmakta olduğumuzu fark edemiyoruz…
Şimdi bu noktada bireysel özgürlük ile toplumsal düzen tartışmasına geri dönmüş oluyoruz. İnsan özgür olmak ve kendi otonomisini kullanmak isteyen bir varlıktır. Ancak boyu yaşadığı çevre içerisinde kendisine ayrı ortam yaratmasına yetmez. Bu açıdan sürekli çelişki içeren düşünceler içerisindedir.
Bence durum bir DENGE meselesidir. Yani evren nasıl bir dengeler manzumesi içerisinde hareket ediyorsa dünya içindeki yaşam da bir denge üzerindedir. İnsanın kendi yaşamı da sağlığı da vücudu da hepsi bir denge sistemi şeklindedir. Liberal görüş bireyin her türlü özgürlüğü üzerine vurgu yapmış, bunun önünü sürekli açmış ve limitsiz bir bireysel kazanım dürtüsünü yaymıştır. Konuya daha sosyal bakan görüş ise insanları bir grup gibi görüp düzenin bir üst yapının kontrolünde olması ve idame edilmesi gibi bakış açısına sahip oldu. Zaten tarih boyunca hem ekonomik hem de sosyal açıdan bu iki ana görüş dengeyi bulamamıştır. Ancak, Corona ile bu paradoks daha da netleşmiştir. Yani, virüs bize “HADİ ARTIK AKLINIZI KULLANIN VE DAHA İYİSİNİ ÜRETİN” diyor.
Bu noktada dikkati çeken bir konu, insanların durumu konuşurken bilmeyerek nasyonel sosyalist felsefesinden unsurlardan bahsetmesidir. Bu krizden dolayı anlaşılır ama evrimimiz açısından kabul edilemezdir. Bu konuya ayrı bir yazıda değinmek daha doğru olur.
Konuya geri dönecek olursak, daha iyisini nasıl yapabiliriz?
Daha iyisinin ne olduğunu tartışmak yerine, bunun nasıl ortaya çıkabileceğini konuşmayı daha doğru bulurum. Benim aklıma gelenler;
Küresel bir eko-politik model anlayışı gelişmelidir. Bunun çok detaylı olmasına gerek yoktur, ancak prensiplerin uygulamada benimsenmesi elzemdir. Ülke politikaları da buna uyumlu geliştirilmelidir. Reel sektör, girişimcilik, üretken bazlı yaklaşımlar öne çıkarken, uluslararası ticaret, sermaye kaymaları, küresel gelir dağılımı, ülkeler üstü organizasyonların yetkisi ve bunlara katkı vs. ana unsurlar olabilir. Ayrıca, İDEOLOJİLER statik değildir, bunları da evrimleştirmeyi başarabilmeliyiz.
Bir grubun değil, farklı kesimlerin lideri olabilecek ETİK LİDERLER olması. Etik liderlik ihtiyacı yazısında detaylarına değinmiştik. Özetle, daha iyisini yapabilmek için etkin, proaktif ve sürdürülebilirlik sağlayan etik liderlere ihtiyacımız olacaktır.
ÇEVREYİ bir sektör olarak algılamaktan uzaklaşmalı, kaçınamayacağımız içinde bulunduğumuz durum olduğunu yediden yetmişe kavramalıyız. Ne yazık ki şu an uzayda başka yaşam alanı yaratabileceğimiz teknoloji yok.
DEĞERİ, değer yaratarak kazanmalıyız. Karşılıklı fayda, uzun vadede verimlilik artışı ve sürdürülebilirlik yaşam anlayışımızı oluşturmalıdır. Bununla beraber, merak etmek, araştırmak ve kavrayarak öğrenip ilerleyen nesiller yetiştirilmelidir.
Bunlarla beraber, insanoğlunun FARKINDALIK düzeyi artırılmalıdır. Ezberlenmiş şartlı refleksler ve şuur altı dürtülerimizden sıyrılabilmeli, buna karşın dünya vatandaşlığı, etik anlayışımız, empati ve dünyaya vererek katkıda bulunma farkındalığımız artırılmalıdır.
Kendimize bakalım refleksini yaşadığımız bugünlerde yukarıdaki unsurları unutmadan düşünmek daha faydalı olacaktır. Çünkü, denge için daha iyisini yapabilmemiz, Corona sonrası neyin nasıl aynı olmayacağı sorusunun altını doldurmakla başlayacaktır!!
Dr. Bilinç Dolmacı
Commentaires