Maslow hiyerarşisine göre insan temelde beş ihtiyacına göre yaşar. Önce fizyolojik sonra güvenlik, sevgi, saygı görme ve kendini gerçekleştirme şeklinde sıralanan ihtiyaçlar piramidi sürekli yukarıya doğru gelişim gösterir. Bu doğal bir süreçtir.
Ancak, günümüzde piramidin üst kısımlarına ilerlerken alttaki temel ihtiyaçlarda eksiklikler yaşanıyor ve bu da insan yapısının temelde sallanmasına yol açabiliyor. Bunun üzerine bir de deprem etkisi yapan olay yaşanınca kırılmalar yaşanıyor…
Maslow eskise bile geçerliliğini korumaktadır. Uyku sorunları, temiz hava, gıda krizi ve barınma sorunları zaten birinci seviyedeki unsurlar. İkinci aşamada güvenlik sorunları savaşlar, kavgalar, olaylar zaten artmakta… Üçüncü seviyedeki sevgi, karşılıksız ilişki ve bağların tamamen çıkar uğruna gerçek olmayan şekilde yürütüldüğü örnekler çoğalmakta. Örneğin, boşanmaların sayısı evlilik sayısını geçmekte ve vefalı ömür boyu süren arkadaşlıklar mumla aranmaktadır.
Alttaki temel üç seviye bu denli sallanırken bizler her şey yolundaymış gibi yapıp saygınlık kazanma peşinde koşmaktayız, başarılıymış gibi görünerek başkalarından onay beklemekteyiz. Özsaygımızı yitirirken başkalarına karşı saygı ve kibarlığı da kaybetmekteyiz. Sanal bir değer içerisinde kalmaktayız. Ön yargısız, erdemli, samimi ve yaratıcı vb. özellikler isteyen beşinci seviyedeki kendini bulma arayışı da güya çok popüler bir modaymış gibi göstermelik sanal ortam alemlerinde yerine buluyor, gerçek manası kayboluyor… suni bir gerçeklik algısı kanıksamış oluyoruz.
Tüm bunlar esasında hiyerarşide yukarıya doğru değil aşağıya doğru bir gidiş olduğunu işaret ediyor. Teknoloji gelişiyor, iletişim genişliyor, mesafeler kısalıyor, işler hızlanıyor ama insan kendini unutabiliyor. Ahlak ve etik göz ardı edilebiliyor, arkadaşlık unutulabiliyor. İkinci seviyedeki sağlık ihtiyacı suratımıza çarpıveriyor. İş hayatında çok başarılı birinin temel seviyedeki ihtiyaçlarının sağlam olmadığı ortaya çıkabiliyor… Kabul edelim veya etmeyelim Maslow kuralı elbet bir gün karşımıza çıkıveriyor.
Dolayısıyla hayatınızın temellerini sağlam oluşturmaya gayret ediniz. Esas ihtiyaçları göz ardı etmeyiniz, ihmal hataya yol açar. Hayatınızdaki hataları azaltmak için kendinizi ve ihtiyaçlarınızı ve bunların hiyerarşisini unutmayınız. İnsan olmanın özünün farkında olmak sadece bireye değil bütün toplumlara da fayda sağlar!
Dr. Bilinç Dolmacı
Comments