İş dünyasının en kritik konularından biri de çıkar çatışmasıdır. Menfaatin çatıştığı bir durum çoğu ortaklık veya işbirliğinin tadını kaçırır. İnsanoğlu zafiyetlerine uyarak etik değerlerin dışına çıkabilecek durumlarda kalabilir. Bu durum bazen bilinçsizce bazen de bilerek gerçekleşebilir.
İşin başı alınan sorumluluk ve yetkiye dayanmaktadır. Bir kişi bir pozisyona atanırken kurumun ihtiyacı olan pozisyonun gereklerini yerine getirmek ve sorumluluk ile yetkilerini kullanırken kurumun menfaatini korumakla mükellef olur. Bunun karşılığında ise kurumdan önceden anlaşılmış ücret ve menfaatleri alır. Buraya kadar her şey normaldir, ancak görev, yetki ve sorumluluklarını yerine getirmek için kurumdan bağımsız veya üçüncü taraflardan hediye, ücret veya farklı menfaat sağlamak yoluna gidilince bütün etik değerler yıkılmaya başlar...
Eğer bir çalışan bu ikilem içerisinde kalırsa, bu durumu en etik bir şekilde çözmenin yolu Tercih yapmasıdır. Yani, ya mevcut pozisyonu ve şartları içerisinde görevine layıkıyla ve kurum menfaatlerini gözeterek devam edecektir ya da riski göze alıp görevinden ayrılarak bağımsız bir halde istediği işleri yaparak üçüncü taraflardan ücret alarak yoluna devam edecektir ki bunu da şeffaflıkla yapması elzemdir. Aksi takdirde yaratılan çıkar çatışması hiç bir tarafın faydasına olmaz.
Diğer benzer durum ortaklıktadır. Belirli bir amaç için güçlerini birleştiren ortakların birisi, eğer bu ortaklığın iş alanında ve menfaatleri ile çatışacak başka bir girişimde bulunursa bu durumda da büyük bir menfaat çatışması yaşanacaktır. Bunu engellemenin yolu ise yine şeffaflıkla oturup karar almak ve bu girişimde bulunmadan ortaklıktan ayrılmak ya da ortaklığa devam ederken çıkar çatışması yaratacak girişimde bulunmamaktadır.
Bunun ikisi ortası bir durumun sürekliliği en istenmeyen haldir ve uzun vadede herkesin zararına olur! Bir çalışanın layıkıyla hizmet verdiği kurumdan sağlayacağı fayda elbette ki o kurumun insan kaynakları ile müzakere edilebilir, ek menfaatler de sağlanabilir. Ancak kurumun menfaatini korumakla görevli birinin şahsi çıkar uğruna bunu göz ardı etmesi ahlaki olmaz. Etik olmak uzun vadede herkesin çıkarınadır.
Dr. Bilinç Dolmacı
Comentarios